اصطلاحات سبدگردانی: معرفی 13 اصطلاح پر کاربرد سبدگردانی

یکی از خدمات پرکاربردی که توسط کارگزاری‌ها و یا نهادهای مالی که مجوز رسمی از سازمان بورس اوراق بهادار را دارند ارائه می‌شود، سبدگردانی است. سبدگردان معتمد سرمایه‌گذار است؛ به این معنا که سرمایه‌گذار خرید، فروش، نگهداری و خلاصه مدیریت پرتفوی خود را به واسطه‌ی علم و دانشی که سبدگردان دارد به او واگذار می‌کند. در راستای این فعالیت مهم، یک قرارداد بین سبدگردان و سرمایه‌گذار بسته می‌شود که پر از اصطلاحات و مفاهیم تخصصی است. در اینوستو برای آشنایی با اصطلاحات کاربردی سبدگردانی این متن را برایتان آماده کرده‌ایم.  

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی 

خدمات سبدگردانی برخلاف  صندوق سرمایه‌گذاری که سرمایه تعداد زیادی از افراد با هم مدیریت می‌شود، به‌صورت اختصاصی به سرمایه‌گذار ارائه می‌شود. برای اینکه کاملا متن قرارداد سبدگردانی را درک کنید، لیست اصطلاحات کاربردی سبدگرانی را در این متن برایتان آورده‌ایم: 

به طور کلی اصلاحات کاربردی سبدگردانی عبارتند از :

1. سرمایه گذار
2. سبد اوراق بهادار
3. سبدگردانی 
4. سبدگردان
5. امین (Trustee)
6. قرارداد (Contract)
7. متمم قرارداد (Contract Amendment)
8. کد سبدگردانی اختصاصی (PRX)
9. کارمزد سبدگردانی (‌Portfolio Management Fee)
10. دارایی تحت مدیریت (AUM) 
11. ارزش خالص دارایی (NAV)
12. قیمت پایانی
13. بازده سبد (Returns)

اصطلاح کاربردی سبدگردانی: 1. سرمایه‌گذار (Investor)

قطعا در حوزه‌ی بورس زیاد با کلمه‌ی اینوستور روبه‌رو شده‌اید. اینوستور به معنای سرمایه گذار است. سرمایه‌گذار به شخصی گفته می‌شود که دارایی خود را با هدف بازگشت اقتصادی و مدیریت دارایی در اختیار سبدگردان قرار می‌دهد. 

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی: 2. سبد اوراق بهادار (Portfolio)

سبد اوراق بهادار، سبد سهام یا پرتفوی یا پورتفولیو ترکیبی از سهام یا سایر دارایی‌هایی است که یک سرمایه‌گذار خریداری کرده است و قرار است که مدیریت آن را به دست سبدگردان بسپارد. با انعقاد قرارداد، مجموعه‌ی دارایی‌ها و متمم‌های آن در اختیار سبدگردان قرار می‌گیرد. 

مفاهیم کاربردی سبدگردانی: 3. سبدگردانی (Portfolio Management) 

سبدگردانی یا مدیریت پرتفوی به معنای سپردن دارایی‌ها به یک شخص خبره برای تصمیم‌گیری بهتر برای خرید، فروش، افتتاح سپرده‌های بانکی، نگهداری اوراق بهادار و یا هرگونه سرمایه‌گذاری دیگر. سبد گردان به منظور کسب انتفاع، یعنی بدون اینکه مالک چیزی باشد فقط برای کسب سود سرمایه‌گذار، این عملیات را انجام می‌دهد. 

اصطلاح کاربردی سبدگردانی: 4. سبدگردان (Portfolio Manager) 

سبدگردان یا پرتفوگردان به کسی یا شرکتی گفته می‌شود که علم و تجربه‌ی کافی برای مدیریت پورتفوی اختصاصی را دارد. این فرد یا شرکت با داشتن مجوز رسمی از سازمان بورس، مسئولیت نظارت مستمر بر روی پرتفوی سرمایه‌گذار را به‌صورت اختصاصی در ازای دریافت کارمزد، برعهده می‌گیرد. 

مفاهیم کاربردی سبدگردانی: 5. امین (Trustee) 

امین یا متولی سبد یکی دیگر از عبارات سبدگردانی است. امین یا متولی سبد یک شخص حقوقی مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار است که با سبدگردان قرارداد بسته و موظف است طبق دستورالعمل‌ها و وظایف مشخص شده در قرارداد در قبال سبدگردان عمل کند.

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی: 6. قرارداد (Contract) 

قرارداد بین سرمایه‌گذار و سبدگردان بخش مهم ماجرا است. چون جلوی اختلافات و ابهامات را می‌گیرد و وظایف را به درستی شرح می‌دهد. بر اساس قرارداد، شرکت سبدگردان موظف است با هدف کسب سود و همینطور حفظ سرمایه، به خرید، فروش اوراق بهادار و مدیریت منابع مالی سرمایه‌گذار بپردازد. قرارداد سبدگردانی در واقع فرآیند رسمی شدن توافق بین شرکت سبدگردان و شخص سرمایه‌گذار است. 

مفاهیم کاربردی سبدگردانی: 7. متمم قرارداد (Contract Amendment)

در اصل مفاد قرارداد و شرایط اجرای آن با توافق بین طرفین تعیین می‌شود. اما در مواردی بر اساس ضروریت یکسری بخش‌هایی به متن اصلی حقوقی اضافه می‌شود که این خیلی مهم هستند، به این موارد متمم قرارداد گفته می‌شود.

متمم قرارداد در سبدگردانی می‌تواند شامل برداشتن یا افزایش سرمایه توسط سرمایه‌گذار باشد. آنچه که مهم است این است که متمم قرارداد باید به امضای طرفین برسد. 

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی: 8. کد سبدگردانی اختصاصی (PRX)

کد سبدگرادنی اختصاصی پی آر ایکس که مخفف Public Radio Exchange است؛ یک نشان‌ اختصاصی در بورس برای دارایی‌هایی است که توسط سبدگردان مدیریت می‌شود. سازمان بورس برای همه‌ی قراردادهایی که توسط سبدگردان مدیریت می‌شود یک کد اختصاصی به نام PRX قرار داده است. تمامی کدهایی با PRX آغاز می‌شوند، نشانگر قراداد سبدگردانی است. 

مفاهیم کاربردی سبدگردانی: 9. کارمزد سبدگردانی (‌Portfolio Management Fee) 

کارمزد ثبت سبدگردانی بر اساس مقررات و مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار و قرارداد منعقد شده با مشتریان محاسبه می‌شود. در اصل فرمول پیشنهادی کارمزد توافقی است. کارمزد سبدگردانی از دو بخش کارمزد مدیریت و کارمزد عملکرد تشکیل می‌شود.

کارمزد مدیریت معمولا ثابت و براساس دارایی تحت مدیریت تعیین می‌شود. اما کارمزد عملکرد کاملا متغیر است. کارمزد عملکرد متناسب با افزایش بازده سبد سهام مدیریت شده و با توافق طرفین قرارداد تعیین می‌شود. 

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی: 10. دارایی تحت مدیریت (AUM)

دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management) به طور کلی به آن دسته از دارایی‌هایی گفته می‌شود که جسورانه از جانب صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی‌ها در حال اداره است، گفته می‌شود. در واقع، معیار سنجش موفقیت صندوق‌ها و کارگزاری‌ها به میزان دارایی تحت مدیریت آن‌ها برمی‌گردد. به زبان ساده‌تر، دارایی تحت مدیریت به دارایی‌هایی گفته می‌شود که یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک از سرمایه‌گذاران خود دریافت می‌کند. 

اصطلاحات کاربردی سبدگردانی: 11. ارزش خالص دارایی (NAV)

ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) یا به اختصار NAV به عنوان ارزش کل دارایی‌های منهای ارزش کل بدهی‌های در آن روز است. ارزش دارایی‌های صندوق و ارزش واحدهای خریداری شده، در پایان معاملات هر روز، محاسبه و ارزش‌گذاری می‌شود.  

مفهوم ارزش خالص دارایی در واقع ارزش همه‌ی دارایی‌هایی مثل سهم، سود سهام، ملک، اوراق با درامد ثابت و سایر موارد پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها در انتهای معاملات روز است. عبارت NAV برای مشخص شدن ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخص و سبدهای اختصاصی  زیاد استفاده می‌شود. 

مفاهیم کاربردی سبدگردانی: 12. قیمت پایانی 

قیمت پایانی در بورس به قیمتی گفته می‌شود که نسبت به حجم مبنا (حداقل تعداد سهمی است که باید طی یک جلسه معاملاتی مورد معامله قرار گیرد تا قیمت پایانی سهم در آن روز برابر میانگین موزون قیمت کل معاملات آن روز شود) در معاملات روز، رشد پیدا کرده و و در روز بعد، سهام با آن قیمت آماده‌ی معامله می‌شود. قیمت پایانی در واقع بازه مجاز قیمتی روز بعد برای فروش و خرید سهام در بورس را تعیین می‌کند.  

اصطلاحات سبدگردانی: 13. بازده سبد (Returns) 

بازده سبد یا بازدهی پرتفوی در واقع به هرگونه مزایایی که به یک سبد دارایی پس از یک دوره زمانی معین به دست می‌آید، گفته می‌شود. این دوره زمانی می‌تواند هفتگی، ماهانه، سالانه یا بیشتر باشد. مزایا شامل درآمد نقدی حاصل از آن دارایی به اضافه افزایش قیمت خود دارایی است.

بازده سبد را نباید با مفهوم سود سبد یکسان دانست. بازده سبد به دلیل نحوه‌ی متفاوت سرمایه‌گذاری مدیر هر سبد کاملا متغیر است. سرمایه‌گذاران با توجه به درصد بازدهی سبدگردان، می‌توانند عملکرد سبدگردان را ارزیابی کرده و درباره‌ی سپردن مدیریت دارایی خود به سبدگردان تصمیم بگیرند.