اوراق مسکن (اوراق تسه): آشنایی با شرایط و نحوه دریافت اوراق تسهیلات مسکن

یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری برای خرید مسکن، خرید اوراق بانک مسکن است که با نام تسه یا تسهیلات مسکن شناخته می‌شود و در واقع اوراق بهاداری است که در بازار عادی فرابورس معامله می‌شود و ناشر آن نیز بانک مسکن است. در ادامه این مطلب از  اینوستو  بیشتر در خصوص عرضه اوراقِ مسکن، حق تقدم، شرایط دریافت وام و غیره صحبت خواهیم کرد.

اوراق مسکن: اوراقِ بانک مسکن (تسه) چیست؟

اول از همه به این مساله می‌پردازیم که منظور از اوراق تسهیلات مسکن که به طور مختصر به آن اوراقِ مسکن یا تسه هم گفته می‌شود چیست؟ اوراق مسکن تسه اوراق بهاداری است که در بازار بورس معامله می‌شود و از آن می‌توان برای دریافت وام مسکن استفاده کرد.

به این ترتیب متقاضیان خرید مسکن می‌توانند با خرید اوراق تسهیلات، از بانک مسکن وام دریافت کنند. این اوراق به صاحبان سپرده سرمایه گذاری ممتاز بانک تعلق می‌گیرد و در بازار عادی فرابورس خرید و فروش می‌شود.

چگونه اوراق مسکن خریداری کنیم؟

متقاضیان وام مسکن می‌توانند با ورود به حساب کاربری خود برای خریداری اوراق تسه اقدام کنند. لازم به ذکر است گواهی خرید پس از گذشت سه روز کاری آماده تحویل به مشتری می‌شود و مشتری می‌تواند این اوراق را به بانک مسکن ارائه دهد.

احتمالا این سوال برای شما مطرح می‌شود که چگونه آن را خریداری کنیم ؟ برای استفاده از تسهیلات خرید مسکن، لازم است متقاضی واجد شرایط دریافت این وام باشد. پس از بررسی شرایط دریافت وام مسکن، متقاضی باید در سامانه سجام ثبت نام کرده و نسبت به دریافت کد بورسی اقدام کند چرا که خرید آن از طریق بورس انجام می‌شود.

شروط دریافت وام اوراقِ مسکن چیست؟

برای دریافت تسهیلات وام شرایط خاصی وجود دارد. دریافت وام مسکن با افتتاح سپرده در بانک فقط مختص وام اولی‌ها است و افرادی که برای بار دوم یا چندم می‌خواهند برای دریافت وام اقدام کنند، لازم است از طریق خرید تسه بانک مسکن اقدام کنند. از دیگر شرایط دریافت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سن بنا نباید بیشتر از 20 سال باشد.
• مبلغ وام نباید بیشتر از 80 درصد قیمت ملک باشد.
• فرد متقاضی سابقه چک برگشتی و بدهی در سیستم بانکی نداشته باشد.

اوراق مسکن خرید و فروش: مراحل یا فرایند خرید و فروش اوراق

پس از خرید اوراق تسه مسکن، فرد می‌تواند به شعب بانک مسکن رجوع کرده تا اصل اوراق را با تحویل رسید دریافت کند. در نهایت برای تشکیل پرونده و دریافت وام به بانک رجوع کرده و اوراق خود را تحویل دهد.

پیش از آنکه نسبت به خرید اوراقِ مسکن اقدام کنید، لازم است به شعب بانک مسکن مراجعه کرده و مطمئن شوید که واجد شرایط دریافت وام از این طریق هستید. خرید تسه از بورس انجام می‌شود و بنابراین لازم است فرد متقاضی برای دریافت کد بورسی اقدام کند.

برای خرید ابن اوراق از بورس لازم است فرد به صورت حضوری به شعب بانک مسکن رجوع کند و یا از طریق کارگزاری‌ها اوراقِ مسکن بورس را خریداری کند. قیمت اوراق تسه در بورس به صورت لحظه‌ای و بر اساس عرضه و تقاضا تغییر می‌کند.

برای خرید مسکن چه تعداد اوراق باید خریداری کنیم؟

همانطور که پیشتر اشاره کردیم قیمت اوراق خرید مسکن ( تسه) بستگی به میزان عرضه و تقاضا دارد. اما تعداد آن برای وام چقدر باشد؟ افراد متقاضی دریافت و خرید تسه وام مسکن، برای تعیین تعداد مجاز اوراق قابل خریداری می‌توانند به شعب بانک مسکن مراجعه کرده و اطلاعات ضروری را از بانک دریافت کنند.

نماد اوراق تسهیلات مسکن چیست؟

در سال‌های گذشته تسه در مسکن به صورت ماهانه منتشر و خرید و فروش می‌شد اما از آغاز سال 1401، هر سال تنها یک اوراق تسهیلات مسکن ارائه و معامله می‌شود. نماد این اوراق در بورس “تسه ” است که در کنار آن سال انتشار آن نیز نوشته می‌شود. برای مثال در سال 1401 به صورت “تسه 1401” و در سال 1402 به صورت “تسه 1402” مشخص می‌شود.

کارمزد خرید اوراق مسکن چقدر است؟

سوال مهمی که ممکن است برای متقاضیان مطرح شود این است که حداکثر تعداد اوراقِ مسکن چقدره؟ طبق آخرین اطلاعیه‌ها در خصوص  تسه فرابورس (مربوط به سال 1402)، افراد می‌توانند در هر جلسه معاملاتی و در واقع برای هر کد معاملاتی 280 ورقه تسهیلات بانک مسکن را خریداری کنند. کارمزد خرید این اوراق تسه بورس 0.0049 قیمت معامله شده و کارمزد فروش آن نیز 0.0024 قیمت معامله شده در نظر گرفته می‌شود.

نرخ سود وام تسهیلات مسکن چقدر است؟

وام مسکن بانک ملی (اوراق تملی) با سود 17.5 درصد و مدت زمان بازپرداخت 12 ساله ارائه می‌شود.

نکته‌ی مهم دیگر در خصوص دریافت وام مسکن از طریق خرید تسه با کد بورسی، سود آن است. نرخ سود اوراق ارائه شده توسط بانک مسکن معادل 22.5 درصد در نظر گرفته شده است که مدت زمان بازپرداخت آن نیز 12 سال خواهد بود.

میزان وام مسکن چقدر است؟

افراد متقاضی می‌توانند با خرید اوراقِ مسکن، برای خرید خانه، ساخت خانه و یا تعمیر خانه خود استفاده کنند. اما اوراق وام مسکن چقدر است؟ این وام هم به مجردین تعلق می‌گیرد و هم به افراد متاهل اما وام مسکن مجردین و زوجین چقدر است؟

وام مسکن مجردها چقدر است؟

وام مسکن جوانان مجرد چقدر است؟ این وام با توجه به اینکه متقاضی ساکن تهران یا شهرستان باشد، متفاوت است. برای مثال در سال 1402، این وام در استان تهران (وام مسکن مجردین ساکن تهران) برای املاک حداکثر تا 25 سال ساخت، 400 میلیون و برای املاک بیش از 25 و حداکثر 30 سال ساخت، مبلغ 320 میلیون در نظر گرفته شده است.

اما در خصوص وام مسکن مجردین ساکن شهرستان چطور؟ این وام در شهرستان‌های بالای 200 هزار نفر جمعیت به ترتیب 320 و 240 میلیون در نظر گرفته شده است و در سایر مناطق نیز این وام 240 میلیون (املاک حداکثر 25 سال ساخت) و 160 میلیون (املاک بین 25 تا 30 سال ساخت) خواهد بود.

مبلغ اوراق وام مسکن زوجین چقدر است؟

مبلغ و شرایط وام مسکن زوجین بدون سپرده و از طریق تسه تا حدی متفاوت از وام افراد مجرد خواهد بود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

• وام مسکن زوجین ساکن تهران

مبلغ وام مسکن زوجین در تهران برای خانه‌های تا حداکثر 25 سال ساخت، مبلغ 800 میلیون تومان در نظر گرفته شده است که این مبلغ وام مسکن زوجین تهران برای خانه‌هایی که بین 25 تا 30 سال ساخت هستند، 640 میلیون تومان خواهد بود.

• وام مسکن زوجین ساکن شهرستان

مبلغ وام مسکن زوجین در شهرستان و استان‌های بالای 200 هزار نفر جمعیت مبلغ 640 میلیون تومان (برای خانه‌های حداکثر 25 سال ساخت) و 480 میلیون تومان (خانه‌های بین 25 تا 30 سال ساخت) در نظر گرفته شده است.

بعلاوه این وام در سایر مناطق نیز 480 میلیون تومان (خانه‌های تا حداکثر 25 سال ساخت) و 320 میلیون تومان (خانه‌های بین 25 تا 30 سال ساخت) خواهد بود.

وام اوراق جعاله چیست؟

اوراقِ مسکن وام جعاله یا همان وام تعمیرات مسکن یکی از تسهیلات بانکی است که برای تعمیر، بازسازی یا تکمیل ساخت مسکن و ساختمان‌های نیمه کاره به متقاضیان داده می‌شود. اوراق برای وام جعاله با نرخ بهره مناسب و مدت بازپرداخت نسبتا طولانی ارائه می‌شود و راه حل خوبی برای افرادی است که قصد بازسازی یا تکمیل ساخت ساختمان منزل خود را دارند.

قیمت اوراق جعاله مسکن در بانک‌های مختلف، متفاوت است و حداقل آن 10 میلیون تومان در نظر گرفته شده است که توسط بانک‌هایی مانند بانک تجارت، سپه، قوامین و حکمت ایرانیان به متقاضیان داده می‌شود. هزینه خرید اوراق جعاله بانک مسکن نیز 160 میلیون تومان تعیین شده که در صورت واجد شرایط بودن قانون حمایت از خانواده، این مبلغ تا حداکثر 320 میلیون تومان نیز خواهد بود.

قیمت اوراق جعاله چه میزان است؟

اگر قصد خرید اوراق جعاله بانک مسکن دارید، همانطور که گفتیم قیمت آن برای وام بازسازی و تعمیر خانه تا 160 میلیون تومان است که در بازار فرابورس قابل معامله خواهد بود.

قیمت اوراق مسکن چقدر است؟

ارزش اسمی اوراق تسه چقدر است؟ اینها سوالاتی است که ممکن است برای شما مطرح شده باشد. پیشتر هم اشاره کردیم که قیمت اوراقِ مسکن لحظه ای تغییر می‌کند. این تغییر قیمت تسه لحظه ای به خاطر میزان عرضه و تقاضا در بازار است. با این حال می‌توانید با مراجعه به سایت فرابورس قیمت در حال حاضر را مشاهده و بررسی کنید.

به طور کلی قیمت اوراقِ مسکن در سال 1401 معادل 994832 ریال بوده و این مبلغ در سال 1402 به میزان 996157 ریال تغییر کرده است. به این ترتیب برای دریافت یک وام 400 میلیونی در سال 1401، قیمت این اوراق مبلغ 39793200 ریال بوده است.

نحوه محاسبه قیمت اوراق تسهیلات مسکن برای دریافت وام چگونه است؟

اگر قصد محاسبه قیمت اوراقِ مسکن برای دریافت وام را دارید، می‌توانید این مراحل را دنبال کنید: ابتدا نرخ اوراقِ را امروز را از سایت فرابورس دریافت کنید و سپس تعداد اوراق مورد نیاز برای دریافت وام با مبلغ مورد نظر خود را با توجه به ارزش اسمی 500 هزار تومانی هر ورقه به دست آورید.

در نهایت اوراق تسه قیمت روز را در تعداد اوراق تسهیلات ضرب کنید تا قیمت اوراقِ مسکن برای دریافت وام را به دست آورید.

نحوه استعلام اوراق بانک مسکن با کد ملی چگونه است؟

افرادی که اوراق وام سرمایه گذاری مسکن یا  تسه خریداری کرده‌اند می‌توانند برای استعلام اوراقِ مسکن با کد ملی اقدام کنند. برای این کار لازم است فرد به سایت کارگزاری بانک مسکن به آدرس https://maskanbrokerage.ir/ رجوع کند. پس از ورود به سایت، فرد می‌توانند اطلاعات خود را وارد کرده و تعداد و ارزش اوراق خود را مشاهده کند.

مدارک لازم برای دریافت وام تسهیلات اوراق بانک مسکن

برای دریافت وام تسهیلات اوراقِ مسکن اشخاص حقیقی و همینطور اشخاص حقوقی، لیستی از مدارک لازم است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

• ارائه اوراق حق تقدم یا کارت حساب
• اصل و کپی مبایعه نامه به همراه کد ملی
• اصل و کپی صفحات سند (سند نباید رهنی باشد.)
• اصل و کپی بنچاق ملک
• اصل و کپی صورت مجلس تفکیکی
• اصل و کپی تمام پروانه‌های ساخت از جمله تخریب و نوسازی، تغییر نقشه و غیره که فرد متقاضی می‌تواند این مدارک مورد نیاز وام مسکن را از شهرداری دریافت کند.
• اصل و کپی سند ملک خریداری شده همراه با کد پستی
• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی خریدار یا خریداران و همینطور فروشنده یا فروشندگان ملک
• اصل و کپی وکالتنامه فروش همراه با صفحات شناسنامه موکل و اصل و کپی کارت کلی و شناسنامه وکیل (اگر ملک توسط وکیل به فروش رسیده باشد.)
• گواهی اشتغال متقاضی تسهیلات وام
• افتتاح حساب قرض‌الحسنه به نام خریدار

مثالی از خرید تسه

نمونه‌ای از خرید تسه را می‌توان اینگونه شرح داد. برای مثال فرد متقاضی وام مسکن 100 میلیون تومانی، لازم است 200 برگه تسهیلات مسکن خریداری کند چرا که به ازای هر برگه 500 هزار تومان وانم پرداخت خواهد شد. بنابراین متقاضی وام باید اوراقی تهیه و خریداری کند که تا زمان دریافت وام منقضی نشود. اما تسه چقدر اعتبار دارد؟ در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد.

مدت اعتبار اوراق تسه چقدر است؟

اعتبار اوراق تسه به مدت دو سال است. این بدان معنی است که تسه خریداری شده در سال 1401 تنها قابل استفاده تا سال 1403 خواهد بود. به همین دلیل اوراقی که قدیمی‌تر هستند و به زمان سررسید نزدیک می‌شوند، قیمت پایین‌ترین نسبت به اوراق جدیدتر دارند. بعلاوه اینکه متقاضی می‌تواند یک تا 2 روز کاری پس از خرید اوراق تسهیلات، از طریق درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه، برگه سهام خود را دریافت کند.

نکات مهم در خرید تسه

به این ترتیب اگر این سوال برای شما پیش آمده که تسه ۱۴۰۱ بخریم یا تسه ۱۴۰۲؟ باید بگوییم با توجه به نزدیک شدن تاریخ انقضای تسه 1401، خرید تسه 1402 کار عاقلانه‌تری به نظر می‌رسد.

همانطور که گفتیم اوراق مسکن که به زمان سررسید نزدیک می‌شود، قیمت کمتری نسبت به سایر اوراق دارد. بعلاوه از آنجایی که از زمان ارائه اوراق تسهیلات مسکن، متقاضی برای دریافت وام تنها 2 سال و 1 ماه فرصت دارد، بهتر است از خرید اوراق تسه با مدت اعتبار کمتر از 4 ماه اجتناب شود.

پس از خرید اوراق تسهیلات مسکن، از چه طریقی می‌توان برگه این سهم را دریافت کرد؟

دریافت وام مسکن از بانک مسکن از دو طریق سپرده‌گذاری یا خرید اوراق امکان‌پذیر است. برای دریافت اوراق تسهیلات مسکن می‌توانید به یکی از شعب این بانک رجوع کنید و یا از طریق سامانه سجام و با مراجعه با کارگزاری بانک آن را تهیه کنید. پس از خرید اوراق تسهیلات، متقاضی وام می‌تواند برای دریافت برگه سهام و تحویل آن به بانک، به سایت ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کرده و برگه سهام خود را دریافت کند.

انواع اوراق تسهیلات مسکن

اوراق تسهیلات مسکن اوراق بهاداری هستند که حق تقدم دریافت وام را برای دارنده یا خریدار آن به همراه دارد. این اوراق به کسانی تعلق می‌گیرد که از طریق بازار فرابورس یا سپرده‌گذاری در بانک اقدام کرده باشند و انواع آن به شرح ذیل است:

• اوراق مسکنِ تسه (بانک مسکن)
• اوراق مسکنِ تملی (بانک ملی)

تفاوت اوراق تسه و تملی

یکی از تفاوت‌های مهم بین اوراق تسه و تملی، نرخ این تسهیلات است. نرخ تسهیلات اوراق تملی و همینطور جعاله آن 17.5 درصد تعیین شده است. این درحالی است که نرخ تسهیلات اوراق تسه متفاوت و نسبتا بیشتر است. نرخ سود تسه برای واحدهای مسکونی که در خارج از بافت فرسوده قرار دارند 22.5 درصد و برای واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده، 21 درصد تعیین شده است.

آیا دریافت وام مسکن برای خرید خانه به صرفه است؟

خرید مسکن یک روش سرمایه‌گذاری خوب برای افراد محسوب می‌شود و بعلاوه هزینه‌های رایجی مانند پرداخت کرایه نیز از لیست حساب‌ خانواده‌ها کسر می‌شود. با این حال اکثر افراد این سوال را مطرح می‌کنند که آیا دریافت وام خرید مسکن و یا خرید اوراق روشی به صرفه برای خرید خانه است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که بله. با توجه به سیر صعودی تورم در کشور، سود بانک از وام نسبت به سودی که افراد از خرید خانه دریافت می‌کنند، بسیار ناچیز است.

ویژگی‌های اوراق مسکن چیست؟

تا اینجا درباره اوراق تسه توضیح دادیم و بررسی کردیم که منظور از اوراق تسه بانک مسکن چیست. اما ویژگی‌های اوراق تسه مسکن چیست و چطور می‌توان وضعیت اوراق تسه را بررسی کرد؟ در ادامه به برخی از ویژگی های اوراقِ مسکن اشاره می‌کنیم.

• امکان فروش این اوراق تا 4 ماه پس از خرید آن وجود نخواهد داشت. بنابراین اگر واقعا قصد دریافت وام مسکن دارید، نسبت به خرید آن اقدام کنید.
• متقاضی وام سابقه چک برگشتی و بدهی سررسید شده در سیستم بانکی نباید داشته باشد.
• با نزدیک شدن زمان سررسید اوراق ، قیمت آنها کمتر می‌شود.
• ملکی که برای خرید به بانک معرفی می‌شود، نباید بیشتر از 30 سال ساخت باشد.
• در صورت عدم استفاده از اوراق و فرارسیدن تاریخ انقضای آن، مبلغ خرید به فرد بازگردانده نمی‌شود.

اقساط وام مسکن چقدر است؟

اوراق مسکن اقساط وام برای مجردها مبلغ 11 میلیون و 277 هزار تومان تعیین شده است.

مبالغ وام مسکن برای افراد مجرد و متاهل ساکن در استان تهران و یا سایر استان‌ها و شهرها متفاوت است. با این حال می‌توان گفت طبق آخرین داده‌ها، برای یک وام 960 میلیونی مسکن، مبلغ هر قسط حدود 19 میلیون و 300 هزار تومان خواهد بود و کل بازپرداخت وام به بانک نیز 2 میلیارد و 780 میلیون تومان براورد می‌شود.

درآمدزایی از طریق تسهیلات اوراق مسکن چگونه است؟

معمولا روش رایج برای دریافت وام از بانک‌ها، باز کردن حساب سپرده و نگهداری موجودی برای مدت زمانی خاص در آن است. با این حال اگر برای دریافت وام مسکن عجله دارید و می‌خواهید هر چه زودتر تسهیلات بانکی دریافت کنید بدون اینکه حساب سپرده باز کنید، می‌توانید امتیاز وام افراد دیگر را خریداری کنید و یا برای خرید اوراقِ مسکن اقدام کنید.

 تسه یا اوراق تسهیلات مسکن در واقع اوراق بهاداری است که فروشنده آن را در بازار بورس به فروش می‌رساند و از این طریق سود می‌برد و خریدار نیز می‌تواند از آن برای دریافت وام مسکن یا وام تعمیر  استفاده کند. لازم به ذکر است قیمت این اوراق با توجه به نرخ عرضه و تقاضا در بازار بورس متغیر است.

محدودیت‌های اورا‌ق تسهیلات مسکن کدامند؟

طبق آخرین اطلاعیه‌های سازمان فرابورس در سال 1402، محدودیت اوراق تسهیلات مسکن، تعداد خرید در هر جلسه معاملاتی و برای هر کد معاملاتی است که تعداد 280 ورقه در نظر گرفته شده است.

آیا می‌توان از اوراقِ مسکن بعد از تسویه وام استفاده کرد؟

خیر. پس از دریافت وام، اوراق تسه باطل شده و از پرتفوی فرد متقاضی نیز حذف می‌شود. بنابراین امکان استفاده از اوراقِ مسکن پس از تسویه وام وجود نخواهد داشت.

ساعت معاملات اوراق تسهیلات مسکن چه زمانی است؟

برای معاملات اوراقِ مسکن می‌توانید از ساعت 9 صبح تا 12:30 ظهر روزهای کاری اقدام کنید.

دامنه نوسان نرخ اوراق بانک مسکن چه میزان است؟

دامنه نوسان اوراق مسکن بانک مسکن همانند دامنه‌ی نوسان سایر اوراق در بازار فرابورس بین منفی 5 تا مثبت 5 نسبت به قیمت پایانی روز قبلی آن است.

هر کد معاملاتی در هر جلسه معاملاتی حداکثر چند ورقه تسه می‌تواند خریداری کند؟

هر کد معاملاتی در بازار بورس برای خرید اوراقِ مسکن، تنها می‌تواند نسبت به خرید 160 برگه اقدام کند.

اوراق تسهیلات مسکن توسط کدام بانک‌ها عرضه می‌شود؟

اوراق تسه یا مسکن اوراق بهاداری است که منتشرکننده آن بانک مسکن است و این اوراق در بازار عادی فرابورس معامله می‌شوند و به صاحبان حساب سپرده سرمایه‌گذاری ممتاز بانک مسکن تعلق می‌گیرد.

به ازای هر برگه از اوراق‌ تسهیلات‌ مسکن‌ چه مبلغی وام به دارنده آن تعلق می‌گیرد؟

همانطور که پیش‌تر نیز در این مطلب به آن اشاره کردیم، هر برگه اوراق تسهیلات مسکن بانک مسکن به ارزش 500 هزار تومان است و بنابراین قیمت این اوراق برای وام 80 میلیونی، تعداد 160 برگه خواهد بود.

اوراق‌ تسهیلات‌ بانک مسکن تا چه مدت پس از خرید، امکان فروش ندارد؟

اوراق مسکن بانک مسکن تا مدت 2 سال پس از انتشار آن اعتبار دارد. با این حال برای دریافت وام از طریق ارائه‌ی این اوراق، زمان 2 سال و یک ماه در نظر گرفته شده است. پس از پایان این تاریخ اعتبار، اوراق دیگر فاقد ارزش خواهند بود و وامی به آن تعلق نخواهد گرفت.

آیا اوراقِ مسکن قابل فروش است؟

سوالی که برای خیلی از افراد مطرح می‌شود این است که ایا میشود آن را فروخت؟ تسه را چگونه بفروشیم؟ نحوه فروش آن در بورس چگونه است؟ اگر اوراق تسه خریداری کرده باشید و از دریافت وام صرف‌نظر کنید، نگران نباشید چرا که تسه قابل فروش است.

اما چگونه اوراق تسه را بفروشیم؟ برای این کار باید 4 ماه از زمان خرید اوراقِ مسکن شما گذشته باشد. البته اگر در زمان خریداری اوراق، کمتر از 4 ماه از زمان اعتبار آنها باقی مانده باشد، می‌توانید فورا برای فروش آنها اقدام کنید.

منبع: ویکی پدیا